Wat is de taak van de rechtercommissaris?

De rechter commissaris heeft een kantoor dat ook wel bekend staat als het kabinet. Dit kan verwarrend werken voor mensen die voor het eerst met een rechter commissaris te maken krijgen. De rechtercommissaris is in principe voornamelijk actief in de fase die wordt doorlopen voorafgaande aan de strafzaak zelf. Zo heeft de rechtercommissaris de taak om de gerechtelijke vooronderzoeken binnen de zogenaamd complexe strafzaken te leiden. Daarnaast moet de rechter commissaris toestemming aan de politie / het Openbaar Ministerie geven voor het inzetten van opsporingstechnieken, zoals bijvoorbeeld het aftappen van telefoonlijnen. Tot slot is het aan de rechtercommissaris om de eventueel aanwezige getuigen te verhoren.

Beslissingen nemen in diverse situaties

De president van de rechtbank wijst bij strafzaken de rechter commissaris aan om beslissingen te nemen tijdens het sporenonderzoek die door de officier van justitie niet genomen mogen worden. De officier van justitie mag niet zomaar elke beslissing zelf nemen. Wanneer deze de bevoegdheid niet heeft om een beslissing te nemen, dan dient de rechtercommissaris dit te doen. De officier van justitie mag bijvoorbeeld niet bepalen of een verdachte in  bewaring gesteld moet worden, of een woonhuis mag worden doorzicht en of een telefoonlijn mag worden afgetapt. De rechtercommissaris mag deze beslissingen wel nemen.

De aanwezigheid van de rechtercommissaris

Wanneer de rechter commissaris beslist dat er een huiszoeking mag plaatsvinden, dan moet de rechtercommissaris in deze huiszoeking zelf de leiding op zich nemen. Dit betekent dat de rechtercommissaris aanwezig dient te zijn om te beslissen welke zaken er in beslag mogen worden genomen voor onderzoek. Daarnaast is de rechtercommissaris ook verantwoordelijk voor het treffen of laten treffen van ordemaatregelen.

Het benoemen van deskundige partijen

De rechtercommissaris heeft ook de taal om deskundigen te benoemen die een rapport op dienen te maken over de verdachte in de zaak. Er moet een rapport worden opgesteld die de rechtbank informeert over de betreffende zaak voor de rechtszitting. Dit rapport kan worden opgemaakt wanneer de verdachte in hechtenis verblijft, maar dit kan ook worden gedaan wanneer de verdachte op vrije voeten is in afwachting van de rechtszaak. Aan de hand van het rapport is de rechtbank in staat om een passende straf op te leggen wanneer bewezen wordt geacht dat de verdachte daadwerkelijk schuldig is aan het plegen van het strafbare feit. Er wordt hierbij ook bekeken op welke wijze het kan worden voorkomen dat de verdachte het strafbare feit in de toekomst weer zal plegen.