Wat is voorlopige hechtenis en wanneer is hier sprake van?

Totdat een strafzaak inhoudelijk wordt behandeld kunt u diverse fases doorlopen. Het gaat dan om de fase van bewaring, van gevangenhouding en van gevangenneming. Deze drie perioden samen genomen wordt ook wel de voorlopige hechtenis genoemd. Het is dus eigenlijk een verzamelnaam voor de diverse fases waarin u voorafgaande aan de strafzaak en de inhoudelijke behandeling daarvan wordt vastgehouden.

De eerste fase van de voorlopige hechtenis

Het is aan de rechtercommissaris om te beslissen over de eerste fase, namelijk de inbewaringstelling. De raadkamer neemt vervolgens de beslissing over de volgende twee fases. De inverzekeringstelling vindt plaats voor de voorlopige hechtenis. Dit kan door de officier van justitie worden beslist, maar voor het vervolg moet er dus een rechter aan te pas komen. De voorlopige hechtenis wordt dus door de rechter opgelegd, in de vorm van een raadkamer of een rechtercommissaris.

Hoe lang duurt een voorlopige hechtenis?

De voorlopige hechtenis duurt niet bij iedereen even lang. Het is namelijk zo dat de voorlopige hechtenis duurt tot er voor de eerste keer een zitting komt voor de betreffende zaak. Er is wel een maximale periode van 104 dagen aan verbonden. Het kan zijn dat de zaak tijdens een eerste zitting niet inhoudelijk in behandeling wordt genomen. Deze zitting wordt dan ook wel een pro forma zitting genoemd. Tijdens deze zitting is er de gelegenheid om aan de rechtbank voor te leggen welke wensen er bestaan betreffende het voortdurende onderzoek. Daarnaast zal de voortzetting van de voorlopige hechtenis worden besproken. U mag niet zomaar in voorlopige hechtenis worden genomen. Het moet zo zijn dat het om een bepaald soort strafbaar feit moet gaan en dat het moet gaan om ernstige bezwaren. Daarnaast is het zo dat er een specifieke grond moet zijn of dat u van een strafbaar feit wordt verdacht waar een gevangenisstraf op staat bij veroordeling en u heeft geen vaste woon- of verblijfplaats.

Specifieke strafbare feiten

Over het algemeen is het zo dat voorlopige hechtenis alleen kan worden opgelegd wanneer u wordt verdacht van het plegen van een strafbaar feit waar bij veroordeling een straf op staat van minimaal vier jaar gevangenis. Daarnaast zijn er nog enkele specifieker benoemde strafzaken waarbij u in voorlopige hechtenis mag worden genomen. Hierbij valt onder meer te denken aan bedreiging, computervredebreuk, mishandeling, witwassen, verduistering en belaging.

Ernstige bezwaren

Het is ook nodig dat er ernstige bezwaren aanwezig zijn. Dit wil zeggen dat er meer dan enkel een vage verdenking moet bestaan dat u het strafbare feit heeft gepleegd. Een vage verdenking alleen is dus niet voldoende om u in voorlopige hechtenis te nemen. Om te bepalen in hoeverre de verdenkingen terecht zijn zal er onderzoek worden gedaan naar de waarschijnlijkheid van het feit dat u de strafbare feiten heeft gepleegd. De raadkamer of de rechtercommissaris beslist of er voldoende verdenking is om u in voorlopige hechtenis te nemen. Er moeten dus altijd ernstige bezwaren zijn, ofwel het moet waarschijnlijk worden geacht dat u schuldig bent, om in voorlopige hechtenis te kunnen worden genomen. Hier is één uitzondering op. Er hoeven geen ernstige bezwaren te zijn wanneer u wordt verdacht van een terroristisch misdrijf.

Bepaalde gronden

Op de derde plaats is het nodig om aan een bepaalde grond te voldoen om voorlopige hechtenis mogelijk te maken. Hierbij moet u denken aan het vermoeden dat u zal vluchten wanneer u op vrije voeten wordt gesteld of bijvoorbeeld het vermoeden dat u een gevaar voor de maatschappij vormt wanneer u niet in voorlopige hechtenis wordt genomen. Dit zijn slechts voorbeelden.

Geen vaste woon- of verblijfplaats

Er moet aan bovenstaande voorwaarden worden voldaan om u in voorlopige hechtenis te mogen nemen of het moet zo zijn dat u geen vaste woon- of verblijfsplaats heeft. Wanneer dit het geval is, dan ontstaat er ook het recht om u in voorlopige hechtenis te nemen. Dit heeft te maken met het feit dat u anders mogelijk niet op een vaste plek gevonden kunt worden.