Sollicitatiegesprek: welke vragen mogen wel / niet worden gesteld?

Een sollicitatiegesprek is vaak spannend. Natuurlijk wilt u zich zo goed mogelijk voorbereiden op het gesprek en u leest zich in over welke vragen u gesteld kunnen worden. U kunt hierbij rekening houden met het feit dat de tegenpartij u niet zomaar alles mag vragen tijdens het sollicitatiegesprek. In de regel mag er niet gevraagd worden naar uw gezondheid, naar een strafrechtelijk verleden of andere privacygevoelige informatie.

Regels bij een sollicitatiegesprek

Vaak is een sollicitatiegesprek gewoon een gesprek waarbij de mogelijk toekomstige werkgever probeert te bepalen of u als kandidaat geschikt bent om de functie te gaan vervullen. Uiteraard is het gesprek ook bedoeld om u een idee te geven van hoe het bedrijf werkt en wat de sfeer is. Het is immers zo dat u het er ook naar uw zin moet kunnen hebben. Een sollicitatiegesprek is dan ook bedoeld voor de informatie van beide partijen. Tijdens het gesprek moet de werkgever zich houden aan regels. Deze staan in de NVP Sollicitatiecode vermeld.

Wat mag wel en wat mag niet volgens de NVP Sollicitatiecode?

Het is zo dat er soms lastige vragen worden gesteld tijdens een sollicitatiegesprek. Een werkgever doet dit om te bepalen in hoeverre u in staat bent om goed antwoord te geven op onverwachte vragen. Toch betekent dit niet dat zomaar iedere vraag gesteld mag worden. In de basis is het zo dat de werkgever uitsluitend vragen mag stellen waarvan het antwoord meer vertelt over de mate waarin de functie goed zou kunnen worden uitgevoerd. Zo wordt er vaker aan vrouwen gevraagd of zij kleine kinderen hebben of dat zij van plan zijn om binnenkort zwanger te raken. Dit is niet toegestaan. Ook is het niet toegestaan om te vragen of iemand in het verleden vaker dan gemiddeld ziek is geweest. Een werkgever mag u alleen vragen naar een eventueel strafrechtelijk verleden wanneer dit van belang is voor de functie. Stel dat u wilt solliciteren bij een school, dan heeft de werkgever het recht om u te vragen naar een eventuele veroordeling voor een zedendelict. In dit geval mag een werkgever niet vragen naar een veroordeling voor bijvoorbeeld een vermogensdelict, want dit is niet relevant.

De spreekplicht van een sollicitant

De spreekplicht is niet aan de orde voor een sollicitant. Dit betekent dat u als sollicitant niet verplicht bent om zaken zonder aanleiding te melden tijdens het gesprek, zelfs wanneer u weet dat de informatie wel interessant zou kunnen zijn voor de werkgever. Een periode van arbeidsongeschiktheid of bijvoorbeeld een veroordeling hoeft dan ook niet spontaan vermeld te worden. U heeft wel spreekplicht wanneer u weet dat de betreffende informatie ervoor zorgt dat u de functie eigenlijk niet naar behoren zou kunnen uitvoeren. Wanneer u ernstige rugklachten heeft en u solliciteert naar een baan in een magazijn waarbij u zwaar dient te tillen, dan bent u dus wel verplicht om uw rugklachten te melden.

Liegen is toegestaan op een bepaald niveau

Er zijn werkgevers die zich niet houden aan de regels en die u vragen stellen die niet gesteld mogen worden. U mag in dit geval zwijgen, maar dit zal er ongetwijfeld toe leiden dat u de baan niet krijgt. Het feit dat u zwijgt wordt namelijk door de werkgever als negatief ervaren. Het is dan ook toegestaan om te liegen op vragen die niet gesteld mogen worden wanneer u de waarheid niet wilt vertellen.