Wat zijn de taken van deskundigen tijdens een strafzaak?
Deskundigen kunnen meerdere taken hebben tijdens een strafzaak. Zij kunnen de taak hebben om de rechter de nodige voorlichting te bieden, om de rechter bij te staan in de zaak of om de nodige onderzoeken te verrichten naar bepaalde zaken. Niet bij iedere strafzaak zijn deskundigen aanwezig. Deze zijn aanwezig wanneer de verdachte, de officier van justitie en / of de rechter(commissaris) hierom hebben verzocht. Deskundigen moeten officieel worden benoemd. Bij deze benoeming zal er aan de deskundige worden vermeld wat de precieze taak is en binnen welke tijd deze dient te worden uitgevoerd. De deskundige moet vervolgens zorgen dat er een schriftelijk document kan worden gepresenteerd binnen deze gestelde termijn. De rapporten en verslagen die door de deskundige(n) worden aangeleverd mogen als bewijs worden gebruikt tijdens de strafzaak. Een deskundige heeft de plicht om goed mee te werken wanneer deze officieel is benoemd. Het is dan ook zo dat een deskundige een dagvaarding kan ontvangen wanneer deze zich hier niet aan houdt.
Wie worden gezien als deskundigen in een strafzaak?
Er zijn veel verschillende soorten deskundigen die kunnen worden benoemd bij een strafzaak. Hierbij kunt u bijvoorbeeld denken aan een psychiater, een psycholoog of een gedragsdeskundige voor het opstellen van een rapport met betrekking op de psychische gesteldheid van de verdachte. Het kan ook gaan om een spraakonderzoekdeskundige die dient te beoordelen of een opgenomen stem, van bijvoorbeeld een telefoontap, daadwerkelijk de stem van de verdachte is. Een ander voorbeeld is de telecomdeskundige die iets kan vertellen over een eventueel signaal van een mobiel toestel van de verdachte op de locatie en tijd waarop het strafbare feit is gepleegd.
Het doen van suggesties
Verdachten hebben het recht om bepaalde personen aan te bevelen voor de benoeming als deskundige. Deze aanbeveling kan worden aangegeven aan de rechter(commissaris) door de officier van justitie, maar dit betekent niet per definitie dat deze ook daadwerkelijk die deskundige(n) aanstelt. Wanneer de rechter(commissaris) besluit om andere deskundige(n) te benoemen, dan kan de officier van justitie wel in hoger beroep gaan tegen deze beslissing. De verdachte zelf heeft dit recht overigens niet, maar deze mag wel een bezwaarschrift indienen die door de raadkamer van de rechtbank zal worden beoordeeld.
De uitslagen van de deskundigenonderzoeken
De uitslagen van de deskundigenonderzoeken worden voorgelegd aan de officier van justitie en de verdachte ontvangt de uitslagen schriftelijk. Zowel de officier van justitie als de verdachte en zijn of haar advocaat hebben het recht om aanwezig te zijn bij het onderzoek. Als verdachte heeft u ook het recht om een deskundige aanwezig te laten zijn bij het onderzoek van de benoemde deskundige. Deze extra deskundige wordt ook wel de voorkeursdeskundige genoemd. Het is wel belangrijk dat deze extra deskundige ook officieel wordt benoemd. De aanwezigheid van deze voorkeursdeskundige mag wel worden geweigerd door de rechter wanneer hier redenen voor zijn. Als verdachte heeft u ook recht op een zogenaamde contra-expertise, waarbij u de uitslagen van een deskundigenonderzoek mag betwisten door een tegenonderzoek in te stellen.