Wanneer gaat mijn recht op een advocaat in?
Het recht op een advocaat geldt in Nederland niet bij een eerste politieverhoor. Dit wil zeggen dat er bij dit verhoor geen advocaat bij in de ruimte heeft. Wel geldt er in dit geval al een recht op consultatiebijstand. Dit betekent dat u wel het recht heeft om een advocaat te raadplegen voorafgaande aan het politieverhoor. Zowel meerderjarigen als minderjarigen hebben dit recht. Er mag dan dus een gesprek met een advocaat plaatsvinden voorafgaande aan het inhoudelijke verhoor van de verdachte. De wijze waarop dit eerste contact met een advocaat plaats mag vinden is afhankelijk van de zaak. Dit worden ook wel ABC-zaken genoemd.
De ABC zaken
Een A zaak is een zaak waarbij het gaat om een maatschappelijk gevoelig en / of zeer ernstig misdrijf. Er is dan in de meeste gevallen persoonlijk contact met een advocaat op de locatie waar het verhoor ook zal plaatsvinden. Dit geldt ook voor B zaken. Dit zijn zaken waarbij er sprake is van een misdrijf die niet onder een A zaak valt, maar waarvoor wel voorlopige hechtenis is toegestaan. De C zaken zijn misdrijven en overtredingen waarbij het niet is toegestaan om de verdachte in voorlopige hechtenis te nemen. Bij dit soort zaken vindt het contact met de advocaat telefonisch plaats. Alleen meerderjarigen personen die te maken hebben met een strafzaak hebben het recht om geen aanspraak te maken op het consultatierecht. Minderjarigen mogen van dit recht geen afstand doen. Dit geldt in alle gevallen voor minderjarigen tussen de 12 en de 15 jaar en voor 16 en 17 jarigen geldt dit alleen voor zogenaamde A zaken.
Inverzekeringstelling en de piketregeling
Als er sprake is van een inverzekeringstelling, dan betekent dit dat u na het eerste verhoor wordt vastgehouden. In dit geval heeft u altijd recht op bijstand van een advocaat, ook wanneer u afstand van het recht op consultatie heeft gedaan. U krijgt een advocaat toegewezen wanneer u er zelf geen hebt. In dit geval is de toegewezen advocaat iemand die aan de piketregeling deelneemt. De piketregeling is een regeling waarbij meerdere advocaten zijn aangesloten. Er is altijd een advocaat die dienst heeft en deze advocaat zal dan de advocaat worden die u zal bijstaan. U heeft dan ook niet zelf de keuze, maar krijgt de advocaat toegewezen die op dat moment dienst heeft binnen de piketregeling. Wel kunt u uw voorkeur uitspreken wanneer u een advocaat kent uit de piketregeling. Er zal dan een voorkeursmelding voor u worden gedaan. Kiest u zelf voor een advocaat die niet actief is binnen de piketregeling? Dan moet u deze advocaat zelf betalen.
Altijd eerst overleg met uw advocaat
Wanneer u eenmaal het recht op een advocaat heeft, dan is het in veel gevallen verstandig om niets te zeggen tegen de politie totdat u deze advocaat heeft gesproken. Hierbij is het niet relevant of het gaat om een piketadvocaat of om een zelfgekozen advocaat. Wanneer u zwijgt kan er wel worden besloten om u langer vast te houden. Het is goed om zelf in te schatten hoe verstandig het is om te zwijgen. Gaat het om een kleine winkeldiefstal, dan is zwijgen vaak niet de beste optie. Gaat het om het toebrengen van ernstig letsel, om een verkrachtingszaak of bijvoorbeeld een moordzaak? Dan is zwijgen de beste optie.